Kościół filialny św. Jakuba w Gdańsku-Oliwie: Różnice pomiędzy wersjami
(nowa strona) |
(akt.) |
||
| Linia 36: | Linia 36: | ||
|współrzędne | |współrzędne | ||
|style="text-align:center;"| 54.41181, 18.55681 | |style="text-align:center;"| 54.41181, 18.55681 | ||
| + | |- | ||
| + | |na mapie OSM | ||
| + | |style="text-align:center;"| [https://www.openstreetmap.org/search?query=54.41181%2C%2018.55681#map=18/54.41181/18.55681 kliknij tu] | ||
|- | |- | ||
|style="text-align:center;"|[[File:Commons-logo-31px.png]] | |style="text-align:center;"|[[File:Commons-logo-31px.png]] | ||
Aktualna wersja na dzień 18:26, 14 lip 2022
Rzymskokatolicki kościół filialny pw. św. Jakuba w Gdańsku-Oliwie.
| Gdańsk-Oliwa | |
|---|---|
| |
| diecezja | gdańska |
| dekanat | Gdańsk-Oliwa |
| województwo | pomorskie |
| gmina | Gdańsk |
| adres | ul. Biskupa Edmunda Nowickiego 5, 80-330 Gdańsk |
| Camino | Pomorska |
| w sieci | www |
| kontakt | archikatedra: tel (+48) 58 552 47 65, email: parafia@archikatedraoliwa.pl |
| Wikidata | Q10982578 |
| |
| współrzędne | 54.41181, 18.55681 |
| na mapie OSM | kliknij tu |
|
zdjęcia w WikimediaCommons |
Dzieje
Kościół św. Jakuba stoi w najwyższym punkcie w starej części Oliwy przy zbiegu ulic Opackiej i Cystersów. Pochodzi z około 1592 roku. Wcześniej mógł istnieć w tym miejscu jeszcze drewniany kościółek z ok. 1300 roku. Wybudowany został dla okolicznej ludności.
W 1577 roku podczas trzykrotnych napadów gdańszczan na dobra klasztorne kościół został spalony a do czasu jego odbudowy posługi kapłańskie odbywały się w kościele klasztornym (Katedrze) prawdopodobnie w miejscu dzisiejszej kaplicy Mariackiej. Odbudowywano go w latach 1591-1592 za czasów opata Dawida Konarskiego (1589-1616) a w dniu 16 stycznia 1604 roku odbyło się poświęcenie kościoła przez Franciszka Łąskiego (sufragan Włocławski - 1597-1617). Odbudowa jednak nie była staranna, co spowodowało, iż w 1637 roku naprawiono mury grożące zawaleniem. Działo się to za czasów opata Kazimierza Dąbrowskiego (1703-1722) kiedy to kościół mógł być również przebudowywany, na co wskazuje chorągiewka z 1709 roku umieszczona na wieży upamiętniająca również odbudowę (herby i inicjały opatów D. Konarskiego i K. Dąbrowskiego). Za czasów opata Jacka Rybińskiego (1740-1782) przeprowadzane były również prace remontowe, na co wskazuje rokokowy kartusz na wschodnim szczycie. Od dnia 1 października 1831 roku po kasacie klasztoru w kościele odprawiane były nabożeństwa katolickie, a od dnia 14 lutego1833 roku kościół przeszedł pod administrację gminy ewangelickiej. W dniu 30 listopada 1834 roku odbyło się w nim pierwsze nabożeństwo ewangeliczne. W latach 1879-1882 gmina ewangelicka przeprowadziła gruntowny remont kościoła i wybudowała kruchtę zachodnią.
W 1920 roku wybudowany został nowy kościół ewangelicki (budowa w latach 1913-1920, architekt prof. Karl Weber) przy ul. Leśnej, dlatego ostatnie nabożeństwo w kościele św. Jakuba odbyło się w dniu 31 października 1920 roku. Ponownie przeznaczony został katolikom w dniu 2 lipca1945 roku. Około roku 1960 przeprowadzona została ponowna konserwacja budowli. Wtedy odsłonięto najstarsze gotyckie części muru na ścianach zewnętrznych oraz zlikwidowano cmentarz. W latach 70 XX wieku kościół znów przechodził renowację. Odsłonięto wówczas łęki i fragmenty fryzu po stronie południowej, a w roku 1974 podczas badań archeologicznych odsłonięto fundamenty. Odkrycia te wskazują, że kościół posiadał niegdyś nawę południową.
Architektura i wyposażenie
Kościół św. Jakuba jest dwunawowy, o długości 28 m, szerokości 10 m, wysokości 12 m i liczy sobie 220 metrów kwadratowych. W drzwiach prowadzących do kościoła znajduje się zamek z rokokowym ornamentem. Wewnątrz: rokokowa ambona wykonana za czasów opata Jacka Rybińskiego; rokokowy konfesjonał; rokokowy zdobiony złoceniami ołtarz wykonany najprawdopodobniej przez braci zakonnych z drugiej połowy XVIII wieku (w górnej części obraz przedstawiający Zmartwychwstanie, pod nim na drewnianym kartuszu postacie Adama i Ewy, w nastawie nowoczesna kompozycja, która zastąpiła po ostatnim remoncie obraz przedstawiający Chrystusa z 1853 roku wykonany przez malarza gdańskiego L. Sy.); w kruchcie na północnej ścianie współczesna rzeźba Chrystusa na krzyżu; drzwi do zakrystii z okuciem żelaznym z XVIII wieku; w posadzie sześć płyt nagrobnych (cztery z herbami) - od wschodu: Stephan Kroiesky (zm. 1702), Johan von der Lind (zm. 1646) - "króla polskiego najlepszy pułkownik" - herb, obok schodów na chór: płyta z 1640 roku, płyta z 1743 roku, zatarta z herbem, z jeleniem w herbie.
Kult jakubowy
- Obrazy, rzeżby, ołtarze
- odpust?
- lokalne nabożeństwa, pieśni?
Nabożeństwa
- Msze św. niedzielne w ciągu roku szkolnego:
- godz. 10.30 (szkoła podstawowa) i 12.00 (przedszkolaki)
Źródła
- Wikipedia?
- Materiały autorstwa p. J.G. Kazimierczaka
- Witryna internetowa archikatedry
- informacja od proboszcza?
.jpg)
.jpg)
.jpg)
