Liber III Caput II
CAPITULUM II
Incipit epistola beati Leonis pape de translatione beati lacobi apostoli que III kalendas lanuarii celebratur
Noscat fraternitas vestra, dilectissimi rectores totius Christianitatis, qualiter in Yspania integrum corpus beatissimi lacobi apostoli territorio Gallecie translatum est. Post ascensionem nostri Salvatoris ad celos, f. 156v PDF adventumque Sancti Spiritus super discipulos ab ipsa passione Christi in revolutione anni undecimi, tempore azimorum, beatissimus lacobus apostolus, perlustratis ludeorum sinagogis, Iherosolimis captus ab Abiatar pontifice simul cum losia suo discipulo iussu Herodis capite plexus est.
Sublatum est autem corpus illius sanctissimi lacobi apostoli a discipulis suis nocte pre timore ludeorum, qui angelo Domini comitante pervenerunt in loppem ad litus maris. Ibi vero hesitantes ad invicern quid agere deberent, ecce nutu Dei affuit parata navis. Qui gaudentes intrant in eam portantes alurnpnum nostri Redemptoris, erectisque velis simul cum prosperis ventis, cum magna tranquillitate navigantes super undas maris, collaudantes clementiam nostri Salvatoris, Hyrie pervenerunt ad portum. Ibi pre gaudio cecinerunt hunc Daviticum versum: In mari vie tue et semite tue in aquis multis.
Egressi de navi, deducentes deposuerunt beatissimum corpus in quoddam prediolum vocitatum nomine Liberum donum, distantem a prefata urbe fere VIII milibus, ubi nunc veneratur. Quo in loco invenerunt vastissimum idolum a paganis constructum. Ibi vero circumspicientes invenerunt criptam, in qua erant ferrea instrumenta, cum quibus artifices lapidum erant assueti agere domorum edificia.
Gaudentes igitur ipsi clientuli prefatum idolum diruerunt atque minutatim in pulverem redegerunt. Deinde cavantes in altum posuerunt firmissimum fundamentum, ibique desuper fecerunt parvarn arcuatam domum, ubi construxerunt lapideo opere sepulcrum, ubi artificiali ingenio conditur corpus apostolicum. Superedificatur ecclesia quantitate minima que altari ornata divo felicem devoto pandit aditum populo. Post humationem sanctissimi corporis laudes celebraverunt superno Regi, psallentes hos Daviticos versus: Letabitur iustus in Domino et sperabit in eo, et laudabuntur omnes recti corde. Et iterum: In memoria eterna erit iustus, ab auditione mala non timebit.
Post aliquantulum vero temporis ab eiusdem apostoli alumpnis in fidei agnitione plebibus edoctis, brevi adolevit fecunda ac Deo multiplicata messis. 'nit° autem salubri consilio, duo clientuli remanserunt ibi ad custodiendum preciosissimum talentum, beati scilicet lacobi corpus venerandum, quorum unus dictus est Theodorus, alter vero Athanasius. Alii vero discipuli Deo comite ad predicandum Yspanias ingressi sunt.
Ut premisimus, illi duo discipuli pedissequi pro reverentia illius magistri, dum summo cum affectu prefatum sepulcrum pervigiles indesinenter pervigilarent, iusserunt se post obitum suum a Christianis iuxta magistrum suum, unus ad dexteram illius, et alius ad sinistram sepeliri. Sicque, definito termino vite, nature debitum persolventes, felici excessu spriritum exalarunt, celoque animas gaudendo intulerunt. Quos preceptor non deserens egregius, celo terraque secum collocari obtinuit divinitus, stolaque purpurea in etherea curia, cum eisdem discipulis gaudet ornatus corona, miseris se deposcentibus invicto suffragio patrocinaturus, auxiliante Domino et Salvatore nostro Ihesu Christo, cuius regnum et imperium cum Patre et Spiritu Sancto perhenniter manet in secula seculorum. Amen.
Roboczy przekład tekstu na język polski
ROZPOCZYNA SIĘ LIST PAPIEŻA SAN LEO O PRZENIESIENIU SANTIAGO APOSTOL, KTÓRE PRZYCHODZI TRZYNASTEGO DNIA GRUDNIA
Wiedzcie o waszej braterstwie, najukochańsi rektorzy całego chrześcijaństwa, jak całe ciało najświętszego Apostoła Santiago zostało przeniesione do Hiszpanii, na ziemie Galicji. Po wniebowstąpieniu naszego Zbawiciela i zesłaniu Ducha Świętego na uczniów, w ciągu jedenastego roku od samej męki Chrystusa, w czasie przaśników, błogosławiony apostoł Jakub, po odwiedzeniu synagog żydowskich, został uwięziony w Jerozolimie przez arcykapłana Abiatara i skazany na śmierć wraz ze swym uczniem Jozjaszem z rozkazu Heroda.
Ze strachu przed Żydami ciało błogosławionego apostoła Jakuba zostało zabrane nocą przez jego uczniów, którzy prowadzeni przez anioła Pańskiego przybyli do Jaffy, niedaleko brzegu morza. A kiedy oni z kolei wątpili, co powinni tam robić, nagle, zgodnie z Bożym zamysłem, pojawił się przygotowany statek. I z wielką radością wstępują do niego, niosąc ucznia naszego Odkupiciela, i z żaglami nabrzmiałymi od pomyślnych wiatrów, żeglując z wielkim spokojem po falach morskich, przybyli do portu Iria, chwaląc łaskę naszego Zbawiciela. W swojej radości śpiewali tam ten werset Dawida: „Morze było twoją ścieżką, a twoją ścieżką był bezmiar wód”.
Po wylądowaniu zostawili bardzo błogosławione ciało, które przewozili, w małej posiadłości zwanej Libredón, osiem mil od wspomnianego miasta, gdzie jest teraz czczone. I w tym miejscu znaleźli ogromnego bożka zbudowanego przez pogan. Przeszukując tam znaleźli kryptę, w której znajdowały się narzędzia, za pomocą których kamieniarze zwykle budują domy.
W ten sposób ci sami uczniowie z wielką radością zburzyli wspomnianego bożka i często obrócili go w proch. Następnie, kopiąc głęboko, położyli bardzo solidne fundamenty i wznieśli na nich małą sklepioną konstrukcję, w której zbudowali kamienny grobowiec, w którym z pomysłową pomysłowością przechowywane jest ciało Apostoła. Na szczycie zbudowano niewielki kościółek, który ozdobiony ołtarzem otwiera pobożnemu ludowi szczęśliwe wejście do jego świętego ołtarza. Po pogrzebie Najświętszego Ciała śpiewali pieśni pochwalne Królowi niebios, śpiewając te wersety Dawida: „Sprawiedliwi będą się radować w Panu i ufać Mu, a wszyscy prawego serca będą się chlubić”. A potem: „Sprawiedliwy będzie w wiecznej pamięci i nie będzie się bał złej nowiny”.
Po pewnym czasie, gdy narody zostały pouczone w poznaniu wiary przez uczniów tego samego Apostoła, wkrótce urodzajne żniwo pomnożone przez Boga zaczęło rosnąć. Podejmując więc rozważne postanowienie, dwaj uczniowie, z których jeden nazywał się Teodor, a drugi Atanazy, pozostali tam, aby strzec tego najcenniejszego skarbu, to jest czcigodnego ciała Santiago. Natomiast inni uczniowie, prowadzeni przez Boga, rozeszli się po całej Hiszpanii, aby głosić.
Jak powiedzieliśmy, ci dwaj uczniowie, nierozłączni z szacunku dla swojego nauczyciela, z miłością strzegąc wspomnianego grobu bez przerwy, rozkazali, aby po jego śmierci chrześcijanie pochowali ich obok swojego nauczyciela, jeden po jego prawej, a drugi po jego lewej stronie. I tak, doszedłszy do kresu życia, spłaciwszy dług wobec Natury, skonali szczęśliwą śmiercią i radośnie zabrali swoje dusze do nieba. I nie opuszczając ich swego znakomitego Nauczyciela, któremu dzięki łasce Bożej udało się umieścić ich ze sobą w niebie i na ziemi, przyozdobiony purpurową stułą i koroną, raduje się na dworze niebieskim ze swoimi uczniami, On, który będzie chronił nieszczęśliwych, którzy korzystają z Jego niezwyciężonej opieki, z pomocą naszego Pana i Zbawiciela Jezusa Chrystusa, którego królestwo i panowanie z Ojcem i Duchem Świętym trwa na wieki wieków. Niech tak będzie.
