Kościół i parafia św. Jakuba w Chlewicach

Z WikiCamino
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania

Rzymskokatolicki kościół i parafia św. Jakuba Apostoła w Chlewicach.

Chlewice
SM Chlewice kościół św Jakuba Apostoła (2).jpg
diecezja kielecka
dekanat szczekociński
województwo świętokrzyskie
gmina Moskorzyn
adres Chlewice, ul. 16 Stycznia 20, 29-130 Moskorzew
Camino
w sieci www
kontakt tel. +48 34 354 61 27, gkowalik5@gmail.com
Wikidata
Chlewice na mapie Polski.png
współrzędne 50.65453, 20.00177
na mapie OSM kliknij tu
Commons-logo-31px.png zdjęcia w WikimediaCommons

Dzieje

Jan Długosz w „Liber Ben.” (l. 18) wspomina, że w połowie XV w. kolatorem kościoła parafii w Chlewicach był Paweł Odrowąż, kasztelan lwowski. Włościanie odwozili dziesięcinę do prepozyta krak. Zaś dwór dawał dziesięcinę plebanowi. Kościół był filią Dzierzgowa. Czy był murowany, jaki miał tytuł o tem nie wspomina. Inwentarz z 1893 r. podaje, że kościół istniał w XV w., że w 1314 dn. 8 paźd. Jakiś Bartłomiej Czegliński uczynił zapis na utrzymanie plebana. Oczywiście wiadomość czerpana z jakiegoś falsyfikatu. W 1466 r. rozgraniczono wsie Chlewice od Chlewskiej Woli.

W 1598 r. Chlewice należą do Hieronima Dembińskiego (Herbarz Bonieckiego IV. 205, 214), wchodzą w skład dekanatu jędrzejowskiego, mają kościół pod wezwaniem św. Filipa i Jakuba Ap., niekonsekrowany z pozwoleniem odprawiania w nim nabożeństw. W 1783 r. Jacek Kochański, kanonik sandom. Prob. w trójcy pod Zawichostem, wizytator, nie mógł się dowiedzieć kiedy i przez kogo kościół w Chlewicach był wystawiony. Podaje, że był murowany „w murach, szkarpach i sklepieniach porysowany, wcześniej reparacji potrzebuje”.

Patronem kościoła był Św. Jakub Większy Apostoł. Konsekracji dopełnił 12 list. 1629 r. Tomasz Oborski bp. sufr. krak. czego pamiątkę obchodzono w I Niedzielę po św. Marcinie bpie wyzn. Kościół pokryty był gontem, posadzka kamienna, licha, podsiębitka w całym kościele z tarcic nowo ułożona. Okien taflowych w ołów oprawionych cztery. Ku południowi kaplica murowana, w sklepieniu porysowana, na wierzchu małą kopułę, blachą pobitą mająca. W tej (kaplicy) posadzka z cegły, okna dwa. W głównym ołtarzu św. Anna, obraz w drzewie malowany, wyżej św. Jakub Ap. Drugi ołtarz św. Józefa, trzeci w Kaplicy MB. Czwarty także w kaplicy Compassionis. Chór muzyczny dawnej formy, na nim pozytyw o ośmiu głosach itd. Prócz wyciągów z 1440 r. 1529 r. 1598 r. kościół posiadał dokumenty: W 1764 r. Barbara ze Stradomia wdowa po Janie Stradomskim, podczaszym owruckim, dziedziczka połowy wsi Lubachowy zapisała ks. Duleńskiemu prob. Chl. i jego następcom czynsz od 2000 zł na Msze św.




Tą sumę w 1779 r. przyjął na swe dobra Bieganów za ks. Klem. Jarmundowicza p. Szymon Werycha Darowski, sędzia grodzki krak. Miały do niej należeć również kolonie: „Agnieszka”, „Baildonhütte”, Bederowiec oraz Józefowiec. Na pierwszego proboszcza nowej parafii został mianowany ks. Maksymilian Kroker, uroczyście do niej wprowadzony 8. VII 1895 r. Przez pierwsze lata pracował w niej sam. Dopiero w 1899 r. do Dębu został oddelegowany ks. wikary Brunon Zachlod.

Budowę plebanii rozpoczęto w lipcu 1897 r. według projektu radcy budowlanego Jeschika z Bytomia. Koszty tego przedsięwzięcia pokryła gmina Dąb wraz z okolicznymi zakładami przemysłowymi. Parafia otrzymała w darze grunt należący do dóbr Chorzów-Dąb o powierzchni 1 ha i 44 a na założenie ogrodów farskich. W cztery lata później rozpoczęto również budowę nowej, większej świątyni murowanej. Została ona zaprojektowana w stylu neoromańskim z elementami eklektyzmu przez Ludwika Schneidera z Opola (według jego projektu powstał również kościół w Załężu). Nowy kościół postawiono na miejscu starego. Składa się z jednej nawy z transeptem, w której umieszczono trzy ołtarze – główny w prezbiterium, z obrazem patronów parafii, i dwa boczne z wizerunkami Świętej Rodziny oraz Matki Boskiej. Ostatni obraz oraz ambona zostały przeniesione z drewnianej świątyni. Ściany nowego kościoła ozdobili freskami malarze z Wrocławia.

Mieszkańcy Dębu ofiarowali do nowego kościoła wiele przedmiotów, m.in. ówczesny naczelnik gminy, Tomasz Kosz, podarował zegar na wieżę, a rodziny Pilchów, Kraclów i Adamców ufundowały witraże do okien. Świątynia była konsekrowana dwukrotnie. Pierwsza uroczystość odbyła się w 1902 r., a przewodniczył jej ks. dziekan Wikotr Schmid z Katowic. Kolejnego poświęcenia dokonał dnia 15. X tegoż roku kardynał Kopp, który osobiście przybył do parafii. Sześć lat po zakończeniu budowy, z okazji 50-lecia objawień w Lourdes w kruchcie kościoła wybudowano grotę Matki Boskiej.


Źródło: Ks. Jan Wiśniewski, „Historyczny opis kościołów, miast, zabytków i pamiątek w powiecie Włoszczowskim”, Kielce 2000.

Architektura i wyposażenie

Kult jakubowy

  • Obrazy, rzeżby, ołtarze
  • odpust?
  • lokalne nabożeństwa, pieśni?

Nabożeństwa

Msze święte w niedziele:
9.00, 11.30, 15.30
Msze święte w dni powszednie:
Od listopada do lutego 16.00
od marca do kwietnia 17.00
od maja do czerwca 18.00
w lipcu i sierpniu 19.00
we wrześniu 18.00
w październiku 17.00

Źródła

Galeria