Kościół i parafia św. Jakuba w Tolkmicku

Rzymskokatolicki kościół i parafia św. Jakuba Apostoła w Tolkmicku.

Tolkmicko

diecezja	elbląska
dekanat	Tolkmicko
województwo	warmińsko-mazurskie
gmina	Tolkmicko
adres	ul. Kościelna 2, 82-340 Tolkmicko
Camino	Via Baltica
w sieci	www
kontakt	tel. (55) 231 66 34, parafia@salezjanie-tolkmicko.pl
Wikidata	Q24578090

współrzędne	54.32066, 19.52776
na mapie OSM	kliknij tu
	zdjęcia w WikimediaCommons

Dzieje

Kościół został wzniesiony pod koniec XIV w. w miejsce wcześniejszego kościoła drewnianego . Uroczyste poświęcenie świątyni odbyło się 28 października 1376r. Dwukrotnie uległ pożarom /1550 i 1767r./ W 1783r. został odbudowany ze składek wiernych całej Warmii.

Świątynię przebudowano w 1900r. Otrzymała wtedy jednorodne wyposażenie neogotyckie. W 1901 r. została konsekrowana.

Architektura i wyposażenie

Obecnie ma kształt trzynawowej bazyliki. Do kościoła przylega wieża nakryta hełmem namiotowym. Bardzo interesujące są arkady wieńczące nawę poprzeczną oraz gotycki portal kościoła. Przed świątynią znajdują się dwie cenne rzeźby dłuta Krzysztofa Perwangera, przedstawiające Madonnę z 1745r. i św. Jana Nepomucena z 1736r. Na południowej elewacji kościoła znajduje się rzeźba, przedstawiająca Jezusa w Ogrójcu.

Budowla została wzniesiona na planie prostokąta. Charakteryzuje się wysoką, masywną, czworokątną wieżą o trzech kondygnacjach, pokrytą hełmem namiotowym[2]. Nawa główna, od strony wschodniej, jest powiększona o prezbiterium. Ramiona transeptu z lewej i prawej strony zamknięte są prostymi ścianami. Są one zwieńczone szczytami schodkowymi, z klasyczną dekoracją w stylu gotyckim. Dekoracyjny charakter mają również pionowe i poziome pasy otynkowane na biało na fasadzie, można je zobaczyć m.in. na kolejnych kondygnacjach wieży. W centralnej części zachodniej fasady jest umieszczony ostrołukowy portal wieńczący wejście główne. Korpus świątyni i transept posiadają spadzisty dach. We wnętrzu, nawa główna o trzech przęsłach oddzielona jest od naw bocznych czterema masywnymi filarami. Nad nimi są umieszczone sklepienia gwiaździste, nad prezbiterium i w obydwóch zakrystiach znajdują się sklepienia krzyżowo-żebrowe. W ścianach zamykających ramiona transeptu są umieszczone duże koliste okna w kształcie rozety, z barwnymi witrażami. Gotycka forma świątyni jest podkreślona przez ostrołukowe okna znajdujące się w prezbiterium.

W następstwie kilku wspomnianych wyżej pożarów większość zabytkowego wyposażenia świątyni uległa zniszczeniu. Wśród zachowanych zabytków, do najcenniejszych można zaliczyć m.in.: ołtarz główny z XVI wieku z umieszczonym w jego centralnej części krucyfiksem z XVIII wieku, wykonanym przez rzeźbiarza Krzysztofa Perwangera, rzeźby wykonane przez Krzysztofa Perwangera, przedstawiające Madonnę stojącą na kuli ziemskiej z 1735 roku i św. Jana Nepomucena z 1737 roku (są umieszczone przed kościołem), obrazy, na których są przedstawieni św. Piotr i św. Paweł z końca XVIII wieku (umieszczone w kruchcie zachodniej); „Krzyż Dżumy” z około 1709 roku (umieszczony w kruchcie zachodniej), chrzcielnicę w stylu gotyckim, wykonaną z kamienia.