Kościół i parafia św. Jakuba w Lubszy Śląskiej
Rzymskokatolicki kościół i parafia pw. św. Jakuba Starszego Apostoła w Lubszy.
| Lubsza | |
|---|---|
| |
| diecezja | gliwicka |
| dekanat | Woźniki |
| województwo | śląskie |
| gmina | Woźniki |
| adres | ul. Lompy 76, 42-287 Lubsza |
| Camino | |
| w sieci | wizytówka |
| kontakt | tel. 34 357 90 23, email: sj_lubsza@kuria.gliwice.pl |
| Wikidata | Q11746769 |
| |
| współrzędne | 50.61185, 18.99984 |
|
zdjęcia w WikimediaCommons |
Dzieje
Murowana świątynia w Lubszy, wzniesiona w II połowie XIV w. lub na przełomie wieków XIV i XV, na miejscu drewnianego. Został on wzniesiony z kamienia pochodzącego z głazów narzutowych, które pozostawił wycofujący się lodowiec. Cały kościół, prócz wieży został otynkowany. Kościół jest orientowany. Zbudowany został w stylu gotyckim z cechami renesansowymi, które zostały wprowadzone w późniejszym czasie. Pierwotnie cały dach pokryty był gontami. Teren kościoła w 1827 r. powiększono o nowy cmentarz.
Architektura i wyposażenie
Prezbiterium zbudowane jest na planie prostokąta o wymiarach 720x610 cm. Sklepione jest kolebkowo lunetami. Prezbiterium posiada 3 okna, jedno na ścianie wschodniej, dwa na południowej, zamknięte łukiem półkolistym, w głębokich wnękach. Prezbiterium z nawą połączone jest ścianą zachodnią rozprutą ostrołukowym wykrojem tęczy, którą w 1934 r. zasłonił ołtarz, wraz z obrazem św. Wojciecha namalowanym przez Czesława Kuryattę. W ścianie północnej znajduje się otwór mieszczący dawniej zamykaną szafkę, która służyła do przechowywania naczyń liturgicznych i olei świętych. Pod prezbiterium była kiedyś krypta (w kościele było ich trzy). W 1945 r. podczas zakładania ogrzewania w kościele i wcześniej, gdy zgłębiano kanały grzewcze, zniszczono częściowo dwie krypty: pod nawą i pod prezbiterium. W kotłowni kościoła znajduje się jeszcze nisza grobowa, pusta, gdyż szczątki pochówków przeniesiono na cmentarz w Lubszy.
Nawa kościoła zbudowana jest na planie prostokąta nakryta płaskim stropem. W południowej ścianie znajdują się dwa okna zamknięte łukiem półkolistym w głębokich wnękach. 650 cm od zachodu, osadzony jest ostrołukowy portal kamienny z drzwiami, które prowadzą do kruchty tzw. babińcem. Dawniej w kościele istniał chór organowy, który posiadał schody prowadzące od strony drzwi do wieży w stronę ściany południowej. W XIX w. od strony północnej do kościoła dobudowano kaplicę św. Antoniego, w związku z czym w ścianie wypruto półkolisty otwór.
Kaplica Jana Nepomucena na terenie przykościelnym
Zakrystia zbudowana jest pomiędzy prezbiterium a nawą kościoła na planie prostokąta. Jest ona sklepiona kolebkowo.
Kruchtę zbudowano na planie kwadratu, sklepiona jest kolebkowo. Dach jest trójspadowy pokryty dachówką. Ze względu na dużą ilość wiernych uczestniczących w liturgii dobudowano w XIX w. drewniane zadaszenie pokryte gontem. Kruchta wbudowana jest niesymetrycznie w południową fasadę kościoła, z którym połączona jest otworem drzwiowym.
Wieża od zachodu jest dwukondygnacyjna. Dolna kondygnacja według archiwalnych podań Kurii Krakowskiej sięga XV w. jest czworoboczna, górna ośmioboczna dobudowana w 1823 r. gdy parafią administrował ks. Antoni Kłoska. Wieża połączona jest z nawą, zbudowana na planie kwadratu. W ścianie zachodniej znajduje się otwór drzwiowy, który w górnej części jest półkolisty. Okna wieży są ostrołukowe umieszczone na przemian. Pierwotnie wieża była drewniana, następnie po jej zniszczeniu dobudowano wieżę kamienną. W 1824 r. dzięki staraniom Józefa Lompy wieżę kościelną podwyższono i pokryto cebulastą kopułą. Znajduje się na niej historyczny dzwon z datą 1536 r., ważący 500 kg. Dwa pozostałe odlano w latach 1979─1982 z fundacji parafian.
Po wybudowaniu kościoła w 1930 r. otwory okienne były oszklone zwykłym szkłem okiennym. W 1937 r. wykonano zestaw witraży do trzech okien kościelnych. Witraże przedstawiały: św. Ducha, św. Izydora i św. Annę. W 1938 r. wykonano kolejne witraże, które przedstawiały św. Michała i św. Cecylię. Między pomieszczeniem na dzwony, a częścią widokową w ośmiobocznej części znajduje się metalowo-drewniana konstrukcja starego mechanicznego zegara, która powstała po 1770 r.
Kult jakubowy
- Obrazy, rzeżby, ołtarze
- odpust?
- lokalne nabożeństwa, pieśni?
Nabożeństwa
Źródła
- Wikipedia
- Materiały autorstwa p. J.G. Kazimierczaka
- Witryna internetowa diecezji
- informacja od proboszcza?
