Liber II Caput V
CAPITULUM V
Exemplum sancti lacobi a domno papa Calixto conscriptum
Memorie tradendum est, quosdam Theotonicos sub peregrinacionis habitu anno incarnacionis Dominice millesimo nonagesimo ad beati lacobi limina euntes Tolosam urbem cum diviciarum suarum copiis devenisse, ibique apud quendam divitem hospicium habuisse. Qui nequam sub pelle ovina mansuetudinem ovis simulans, accurate eos suscepit, variisque potibus, quasi sub hospitalitatis gratia, debriatos esse fraudulenter compulit. Proh ceca avaricia, proh hominis mens nequam in malum prona. Tandem peregrinis somno et crapula plus solito gravatis, hospes dolosus spiritu avaricie exagitatus, quo eos furti reos convinceret, convictorunnque peccunias sibi adquireret, scyphum argenteum cłam in quadam mantica dormiencium abscondidit. Quos post gaili cantum cum uranu armata subsequutus est iniquus hospes, inclamitans: Reddite, reddite substractam mihi peccuniam. Cui et illi: Super quem, inquiunt, illam inveneris, pro velle tuo ilium condennpnaveris.
Facta igitur inquisicione, duos, in mantica quorum cyphum invenit, patrem videlicet et filium, iniuste eorum bona rapiens, ad publicum iudicium traxit. ludex vero pietatis gratia motus, alterum dimitti, alterum ad supplicium iubet adduci. O misericordie viscera. Pater, volens liberari filium, addicat se ad supplicium. Filius econtra: Non est, inquit, equum patrem pro filio tradi in mortis periculum, sed pro patre filius indicte pene subeat excidium. O venerabile certamen clemencie. Denique proprio voto filius pro liberacione patris dilecti sibi suspenditur; pater, vero flens et merens, ad sanctum lacobum progreditur. Visitato autem apostolico altari venerabili, pater revertens inde, transhactis iam XXXVI diebus, ad corpus filii sui adhuc pendentis facit diverticulum, exclamans lacrimosis gemitibus et miserandis eiulatibus: Heu me, fili, ut quid te genui. Ut quid videns te suspensum vivere sustinui.
Quam magnificata sunt opera tua, Domine! Filius suspensus, consolans patrem, ait: Noli, amantissime pater, de pena mea, cum nulla sit, lugere, sed f. 145r PDF pocius gaudeas, quia suavius est nunc michi, quam fuisset antea in tota vita preterita. Enimvero beatissimus lacobus manibus suis me sustentans, omnimoda dulcedine me refocillat. Quod pater audiens, cucurrit in urbem, convocans populum ad tantum Dei miraculum. Qui venientes et hune suspensum tam longo tempore adhuc vivere videntes, intellexerunt, ex insaciabili hospitis avaricia hunc esse accusatum, sed Dei misericordia salvatum. A Domino factum est istut et est mira bile in oculis nostris.
Igitur cum magna gloria a patibulo illum sustulerunt: hospitem vero, sicuti male promeruerat, ibidem communi examine morii addicatum ilico suspenderunt. Quapropter quicumque Christiano nomine censentur cum magna sollicitudine debent adtendere, ne in hospites vel in quoslibet proximos huiusmodi fraudem vel consimilem moliantur facere, sed misericordiam et benignam pietatem peregrinis studeant impendere, quatinus inde premia eterne glorie mereantur ab eo accipere, qui vivit et regnat Deus per infinita secula seculorum. Amen.
